| سید مهدی سیدی |
ما در تربیت فرزند با «انسان» سروکار داریم.
مقدمه هر امر تربیتی «انسانشناسی» است و صدالبته که از سختترین و پیچیدهترین موضوعات، «شناخت انسان» است. برای همین عموما از «انسانشناسی» بهره چندانی نداریم.
انسان صاحب ویژگیهای مشترکی است که ممکن است در گذر زمان و مکان با دگرگونی یا تغییرات شکلی روبرو شود.
پدر و مادر و اصحاب تربیت باید بر ویژگیهای بنیادین و مشترک فرزندان تمرکز داشته باشند، آخرین وضعیت آنان را بدانند و برای آن نقطههای تعادلی را پیدا کنند.
ما گاهی درگیر دوگانههایی هستیم که اگر در آن به افراط و تفریط کشیده شویم دچار ضربه و شکست میشویم. درست در همین نقطه است که باید «حد توازن و تعادل» را کشف کنیم.
سه ویژگی مشترک همه ما اینچنین است:
– کمالطلبی
– تنوعطلبی
– جوزدگی
این سه ویژگی هم میتواند نقش خوب و مؤثری در پیشرفت ما ایفا کند و هم نقش مخرب و ویرانگر. مهم آن است که در نقطه تلاقی این سه خصلت، بازیگریِ درستی داشته باشیم.
1- کمالطلبی باعث میشود به وضع موجود قانع نباشیم و مدام برای بهتر شدن و کامیابی بیشتر تلاش کنیم اما همزمان افراط در این روحیه و بیتوجهی به واقعیتهای زندگی باعث سرخوردگی یا زدگی روحی میشود.
2- تنوعطلبی به انسان فرصت تجربههای جدید میدهد. باعث میشود انسان عرصههای جدید را بیازماید و استعدادهای پنهان خود را کشف کند اما همزمان ممکن است باعث از این شاخه به آن شاخه پریدنهایی شود که انسان را از نتیجه محروم کرده و نوعی ناکامی بر برنامههای او تحمیل کند.
3- جوزدگی به معنای دریافت انرژی مضاعف و نیروی متراکم درلحظه برای آغاز یک کار سخت. این نیرو عموما به لحاظ روانی از طریق محرکهای بیرونی تأمین میشود و به انسان این فرصت را میدهد که با قدرت تمام وارد یک گردنه سخت شده و یک سربالایی با شیب تند را با قدرت بپیماید و به تعبیری کمر جاده را بشکند. اما در مقابل ممکن است این جوزدگی بهزودی سرد شده و انسان را از تعقیب بقیه راه منصرف کند. بسیاری از کارهای نیمهکاره ما ناشی از همین جوزدگیهای بدون محاسبه است.
این هر سه ویژگی نیاز به حد تعادلهایی دارد که بتواند دست در دست هم آدمی را در مسیر موفقیت پیش ببرد.
برای پیدا کردن این حد تعادل، تمرینها و نکاتی وجود دارد که به توفیق الهی در نوبتی دیگر تقدیم خواهد شد. انشاءالله